Nowy polski wątek w historii Citroëna. Inżynier Kazimierz Kazimierczak.

Kazimierz Kazimierczak urodził się w Łodzi w roku 1880. Pierwsze doświadczeni techniczne zdobywał w szkole przyfabrycznej Zakładów Karola Scheiblera w Łodzi. Właśnie tam podjął pracę, jednocześnie kontynuując naukę w szkole niedzielnej i wieczorowej. Były to trudne czasy Podczas rewolucji 1905 roku został wraz z ojcem i bratem aresztowany i więziony na Pawiaku. Został zwolniony, a w zasadzie wykupiony i w tym momencie zaczyna się jego związek z Francją.

Z uwagi na zarzuty, jakie mu stawiano, musiał emigrować. Jak wielu Polaków w tamtych czasach znalazł się w Paryżu. Tam rozpoczął pracę jako mechanik, pogłębiając jednocześnie swoją wiedzę. Nauka szła mu bardzo dobrze, dlatego ucząc się a jednocześnie pracując, uzyskał dyplom inżyniera na politechnice w Grenoble.

Z chwilą wybuchu I wojny światowej w 1914 zgłosił się ochotniczo do armii francuskiej. Zaciągnął się do oddziału „Bajończyków” w Legii Cudzoziemskiej – czyli do formowanej z polskich ochotników w Bayonne 2. kompanii Batalionu C 1 Pułku Cudzoziemskiego Legii Cudzoziemskiej. Znalazł się na froncie a w czasie walk został ciężko ranny, ostatecznie jednak odzyskał pełnię sił i odznaczono go Legią Honorową.

Tuż po zakończeniu wojny z bolszewikami i podpisaniu traktatu pokojowego w marcu 1920 roku powrócił do Polski. Zapewne znano już jego spore umiejętności, gdyż wkrótce mianowano go kierownikiem organizacji produkcji w fabryce samolotów Zakłady Mechaniczne E. Plage i T. Laśkiewicz w Lublinie. Jednak na skutek braku zrozumienia jego propozycji ulepszeń organizacyjnych w zakresie produkcji po dwóch latach wrócił do Francji. Tutaj zaczyna się najciekawszy – dla miłośników francuskiej motoryzacji – wątek.

Pracował bowiem najpierw w zakład Renault a w latach 1925-1934 w zakładach Citroëna. Piastował tam bardzo wysokie stanowisko, dyrektora technicznego. Był to okres bardzo szybkiego rozwoju tej fabryki, nowe modele i modernizacja odbywały się cały czas. Citroën stał się wtedy gigantem europejskiej motoryzacji. Swoje doświadczenia wykorzystał później w Polsce.

Z chwilą zakończenia pracy w zakładach Citroëna Kazimierz Kazimierczak powrócił do naszego kraju i został dyrektorem naczelnym Państwowych Zakładów Lotniczych. Kierował nowo wybudowaną Wytwórnią Płatowców Nr 1 na Okęciu-Paluchu w Warszawie gdzie uruchomiono seryjną produkcję samolotów PZL „P-llc”, PZL-23 ,,Karaś” i PZL-37 „Łoś” a także samolotów PZL-46 „Sum”, z którymi wiązano ogromne nadzieje. Metody produkcji budowanych tam samolotów metalowych, wzbudzały przed wojną duże zainteresowanie specjalistów zagranicznych.

Po reorganizacji Państwowych Zakładów Lotniczych Kazimierczak pełnił funkcję dyrektora naczelnego wszystkich zakładów płatowcowych PZL. Był także doradcą technicznym w warszawskich zakładach „Lilpop, Rau i Loewenstein” budujących m.in. wagony tramwajowe. Po wybuchu wojny na początku września 1939 roku powierzono mu ewakuację kadry technicznej Państwowych Zakładów Lotniczych do granicy z Rumunią.

Ostatecznie znalazł się w ZSRR, gdzie od 1940 był osadzony w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu. W końcu w roku 1942 włączył się do ewakuacji polskiej ludności cywilnej wraz z oddziałami wojskowymi gen. Władysława Andersa. W tym samym roku oddelegowano go do Afryki i jako przedstawiciel Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej organizował w Afryce Wschodniej (Kenia, Tanganika, Uganda, Rodezja i Kongo) opiekę dla około 20.000 polskich uchodźców.

Pół roku przed końcem wojny znalazł się w Anglii, a po jej zakończeniu z przyczyn politycznych nie wrócił już do Polski. Emigrował do Brazylii, gdzie w Rio de Janeiro uruchomił fabrykę rowerów oraz okien i drzwi metalowych. Tam też zmarł w roku 1946.

autor: Jacek Perzyński

źródła:

1. Słownik polskich pionierów techniki pod redakcją Bolesława Orłowskiego, wydany przez Wydawnictwo „Śląsk” w roku 1984,
2. Zdjęcie PZL forum.odkrywca.pl (dostęp 18.02.2021)

Galeria