Targi PoznaĆskie w 1938 roku nie zyskaĆy jeszcze miana Salonu Samochodowego, ale dziÄki duĆŒej iloĆci samochodĂłw i ciekawej relacji moĆŒemy zobaczyÄ jak wyglÄ daĆ rozwĂłj techniki motoryzacyjnej w tamtym czasie. NiektĂłre rozwiÄ zania zadziwiajÄ , inne budzÄ dzisiaj uĆmiech. WĆrĂłd najciekawszych aut wymieniane sÄ m.in. Peugeot i Renault. Dlaczego? Poczytajcie:
„DatujÄ cy siÄ dopiero od paru lat i nie mogÄ cy jeszcze znalazĆ swego wĆaĆciwego oblicza, DziaĆ Samochodowy TargĂłw PoznaĆskich byĆ w tym roku jeszcze bardziej liczniej obesĆany niĆŒ w roku ubiegĆym. Wielka Hala nr I nie pomieĆciĆa juĆŒ wszystkich wystawionych wozĂłw, dla ktĂłrych przeznaczyÄ trzeba byĆo jeszcze jednÄ mniejszÄ halÄ. Wielka zaĆ rozmaitoĆÄ eksponatĂłw stanowiĆa duĆŒÄ atrakcjÄ dla fachowcĂłw samochodowych. RĂłĆŒnorodnoĆÄ wystawionych wozĂłw, nie ustÄpujÄ ca prawie wystawom samochodowym paĆstw zachodnio-europejskich, mogĆa by nawet byÄ podstawÄ do okreĆlenia DziaĆu Samochodowego TargĂłw mianem âPolskiego Salonu Samochodowego”, gdyby nie to, ĆŒe nie stanowiĆ on jeszcze popisu dorobku naszego wĆasnego duĆŒego przemysĆu samochodowe go i ĆŒe ograniczaĆ siÄ przede wszystkim do  targu na samochody zagraniczne.
Poza tym do kwalifikacji âSalonu” brakowaĆo mu rĂłwnieĆŒ i estetyki urÄ zdzenia stoisk i caĆoĆci hali. DziaĆ Samochodowy TargĂłw byĆ w tym roku clekawy ze wzglÄdu na wystawienie wielu nowych wozĂłw: byĆy to nowe zupeĆnie modele, ostatnio wprowadzone na rynkach europejskich i amerykaĆskich, bÄ dĆș teĆŒ dawniejsze nawet modele wozĂłw, ktĂłre dotychczas nie byĆy jeszcze sprzedawane na naszym rynku. Do nowych modeli nalezaĆy przede wszystkim montowane u nas w kraju Fiaty 1100 i Ople Olympia 1938, .jak rownieĆŒ wiÄksze juĆŒ Adlery 2,5 litra i sportowe kabriolety 327 BMW.
Obok nowych Olympli wystawione byĆy i Kadetty Opla, stanowiÄ ce jakby mniejsze i bardziej popularne ich wydania, z zachowaniem takiego samego systemu niezaleĆŒnego zawieszenia i budowy mechanizmĂłw napÄdowych, jak rĂłwnieĆŒ i ogĂłlnych ksztaĆtĂłw caĆkowitych stalowych samoniosÄ cych nadwozi, ktĂłre sÄ jedynie nieco mniejsze i nie tak ozdobnie wykoĆczone, choÄ teĆŒ juĆŒ posiadajÄ charakterystyczny âzamerykanizowany” pancerz chĆodnicy. Kadetty zaopatrzone sÄ w mniejsze czterocylindrowe, bocznozaworowe silniczki pojemnoĆci 1074 cm. o mocy 23 KM.
Do najciekawszych bodaj, a zarazem tak rĂłĆŒnych poziomem technicznym i wykonaniem, nowoĆci, zaliczyÄ naleĆŒaĆo dwa nowe francuskie wozy: Peugeot 202 i Renault Juvaquatre. W sprawozdaniu z zeszĆorocznych TargĂłw PoznaĆskich zwracaĆem juĆŒ uwagÄ na charakterystyczny brak na rynku francuskim rodzimych maĆych samochodĂłw oraz na to, ĆŒe we Francji za âpopularne” wozy uchodziĆy dotychczas samochody o nieco mocniejszych silnikach, okreĆlanych na innych terenach mianem wozĂłw Ćrednich. UrzÄ dzenie przed paru laty w ParyĆŒu fabryki Fiata (S I M C.A.), ktĂłra zaczÄĆa z powodzeniem wypuszczaÄ na rynek francuski maĆe 500, 508, a ostatnio nowe 1100, zmusiĆo wytwĂłrnie francuskie do podjÄcia produkcji mniejszych wozĂłw, i oto wĆaĆnie nowy Peugeot 202 jest doskonaĆym wĂłzkiem z 30 konnym silnikiem pojemnoĆci 1133 cm a Renault Juvaquatre stanowi prĂłbÄ podjÄcia przez tÄ wielkÄ wytwĂłrniÄ produkcji bardzo taniego maĆego wozu z jednolitrowym silnikiem t o niezaleĆŒnym zawieszeniu kĂłĆ przednich.
Konstrukcja Peugeot 202 jest nastawiona przede wszystkim na wysoki poziom techniczny zastosowanych rozwiÄ zaĆ. WyglÄ d zewnÄtrzny tego wozu wzoruje siÄ na ostatnich wiÄkszych modelach tej firmy z nadwoziami o liniach opĆywowyh. Posiada on, jak i te wozy, maskÄ opadajÄ cÄ Ćukiem do przodu i przechodzÄ cÄ w pancerz chĆodnicy, za ktĂłrym umieszczone sÄ wÄ sko rozstawione najaĆnice, z tÄ jednak roĆŒnicÄ , ĆŒe w 202 maska i pancerz tworzÄ caĆoĆÄ Po podniesieniu takiej maski od przodu do gĂłry, ma siÄ doskonaĆy dostÄp do silnika, do umieszczonego za nim duĆŒego pudlom na narzÄdzia oraz do znajdujÄ cych siÄ przed chĆodnicÄ najaĆnic (latarĆ) i akumulatora. Ciekawym szczegĂłĆem, uĆatwiajÄ cym obsĆugÄ wozu, jest zastosowanie bocznych podnoĆnikĂłw oraz umieszczenie wlewu benzyny pod kapslem, wewnÄ trz obsady koĆa zapasowego. Kierowanie kĂłĆ przednich niezaleĆŒne z trĂłjdzielnym poprzecznym drÄ ĆŒkiern kierowniczym.
Budowa natomiast modelu Juvaquatre Renault nastawiona jest przede wszystkim na prostotÄ i tanioĆÄ wykonania, i jedynym bodaj powaĆŒnym wyjÄ tkiem w kierunku wyĆŒszego technicznie rozwiÄ zania konstrukcyjnego jest zastosowanie, po raz pierwszy zresztÄ przez tÄ wytwĂłrniÄ, niezaleĆŒnego zawieszenia przodu przy pomocy resoru poprzecznego i gĂłrnych wahaczy â ramion amortyzatorĂłw oraz niezaleĆŒnego kierowania kĂłĆ. OgĂłlna sylwetka Renault Juvaquatre przypomina bardzo maĆe Opleâ tak samo osadzone wraz z pancerzem chĆodnicy latarnie, ten sam ogĂłlny ksztaĆt karetki i rozkĆad okien. Nie zastosowano jednak samoniosÄ cego nadwozia blaszanego, ograniczajÄ c siÄ jedynie de wykonania piatformowej blaszanej ramy.
RozĆoĆŒenie miejsc, wykorzystanie wnÄtrza nadwozia, dostÄp do kufra sÄ bardzo wygodne Zamiast dwigni hamulca rÄcznego â osadzona jest pod tablicÄ wskaĆșnikĂłw rekojeĆc z linkowym ciÄ gĆem. WĂłz ten jest tani, bo jest bardzo tanim sposobem wykonany. Skoro juĆŒ jesteĆmy przy wozach francuskich âwspomnieÄ jeszcze naleĆŒy i o nowej odmianie wiÄkszego Peugeota – tak zwanym 402 Legere. Jest to Ćredniej wielkoĆci podwozie 302 z dwulitrowym silnikiem modelu 402 o mocy 55 KM. Skojarzenie to stworzyĆo nowy, szybki i mocny wĂłz, bardzo przyjemny w prowadzeniu.
Przy Peugeotach warto po za tym zwrocie uwagÄ na ciekawie urzÄ dzonÄ wentylacjÄ ich nadwozi. 402 posiada caĆe âcentralne” ogrzewanie ze specjalnym grzejnikiem zasilanym cieplÄ wodÄ z chĆodnicy i posiadajÄ cym wentylatorek i roĆŒne ĆŒaluzje. DopĆyw cieplej wody moĆŒna dowolnie wĆÄ czaÄ i wyĆÄ czaÄ, powietrze moĆŒna pobieraÄ z zewnÄ trz, lub teĆŒ przetĆaczaÄ przez grzejnik powietrze z wnÄtrza wozu, ogrzane lub ĆwieĆŒe powietrze moĆŒna wtĆaczaÄ z grzejnika wprost na nogi jadÄ cych, lub tez rurkami dmuchawek doprowadzaÄ na szybÄ lub rÄce i twarz kierowcy. W 202 powietrze pobierane klapÄ na masce, wprowadzane jest szczelinami na tablicy wskaĆșnikĂłw na przed niÄ szybÄ i na twarz kierowcy oraz specjalnymi kanaĆami nad oknami i drzwiami do tylnych siedzeĆ.
Peugeoty i Citroeny wystawione zostaĆy na nowych koĆach Michelin, zaopatrzonych w nowego typu opony âPilote”. KoĆa te posiadajÄ stosunkowo bardzo szerokie obrÄcze, tarcza zaĆ skĆada siÄ z dwoch przeplatajÄ cych siÄ blaszanych, powycinanych w szerokie pĆaskie szprychy tarcz, spojonych z obrÄczÄ . Ten typ koĆ wypracowany zostaĆ na wyĆcigĂłwkach Bugatti’ego. Opona „Pilote” dziÄki tak skonstruowanej obrÄczy jest znacznie szersza u podstawy od normalnej balonowej i przy stosunkowo nieznacznej wysokoĆci i normalnej szerokoĆci zewnÄtrznego obwodu, zawiera w swej dÄtce tyle powietrza i jest rĂłwnie elastyczna, jak opona super-balonowa, a przy tym duĆŒo sztywniej od niej, trzyma siÄ obrÄczy i nie przegina siÄ na ostrych zakrÄtach, branych z duĆŒÄ szybkoĆciÄ .
Obok dotychczasowych produkowanych w Niemczech, maĆych FordĂłw model âEifel”, wystawione zostaĆy dwa nowe modele maĆych FordĂłw angielskiej produkcji â 8 HP I wiÄkszy od niego model 10 HP, znacznie juĆŒ odbiegajÄ ce w budowie I wyglÄ dzie od poprzednio spotykanych na naszym rynku maĆych FordĂłw, produkowanych w wytwĂłrni w Daggenham. ZachowaĆy one ogĂłlnÄ zasadÄ konstrukcyjnÄ , tak typowÄ dla wszystkich modeli Forda od wielu juz lat, jak chociaĆŒby poprzeczne piĂłrowe resory przy sztywnych osiach. Ciekawe jest jednak bezpoĆrednie porĂłwnanie umiejÄtnoĆci przystosowania konstrukcji  i wykonania szczegĂłĆĂłw przez poszczegĂłlne oddziaĆy fabryki Forda w rĂłĆŒnych krajach do lokalnych warunkĂłw i potrzeb. Nikt nie zaprzeczy, ĆŒe jak âEifel” jest typowym maĆym niemieckim wozem, to tak samochody 8 HP i 10 HP Forda sÄ typowymi maĆymi wozami angielskimi. Zastosowano w nich uĆŒywane tylko w Anglii mechaniczne hamulce systemu Gatling, a gwoli najnowszej modzie, zastÄ piono dĆșwignie hamulca rÄkojeĆciÄ linki ciÄgĆa hamulca, umieszczonÄ pod deskÄ rozdzielczÄ .
Wystawiono rĂłwnieĆŒ kilka piÄknie karosowanych duĆŒych 60-cio i 85-cio konnych oĆmiocylocylindrĂłwek Forda o nowych bardzo efektownych ksztaĆtach pancerza chĆodnicy. Demonstracyjnie zestawiono przy tych wozach niskÄ ich cenÄ, wynoszÄ cÄ 6.100 i 6.800 zĆotych z olbrzymim cĆem obciÄ ĆŒajÄ cym te wozy po 14.000 zĆ. MaĆe angielskie Fordy staĆy niejako na czele bardzo licznie na Targach reprezentowanych angielskich samochodĂłw.
PrĂłcz znanych juĆŒ z poprzednich TargĂłw Austinow, Morrisow i Vauxhall’i wystawione byĆy jeszcze Hillmany M. G., Standarty i Singery. O ile najmniejsze angielskie samochody, jak Morris 8 HP i Singer 9 HP, zachowaĆy swÄ dawnÄ przykrĂłtkÄ , pozbawionÄ kufra sylwetkÄ, o tyle w stosunku do pozostaĆych wozĂłw przyznaÄ trzeba, ĆŒe nie wyĆÄ czajÄ c nawet AustinĂłw, zdobyĆy siÄ na zdecydowanÄ modernizacjÄ swych ksztaĆtĂłw, zachowujÄ c jednak wciÄ ĆŒ jeszcze swĂłj specjalny niejako styl. PosiadajÄ one juĆŒ bardziej nowoczesne, ozdobne pancerze chĆodnicy, duĆŒe wypukĆe bĆotniki, pochylone przednie szyby i opadajÄ ce skoĆnie do doĆu tylne Ćciany â przewaĆŒnie juĆŒ z kuframi, brak im jednak zdecydowanych, jednolitych, spokojnych linij, duĆŒych gĆadkich powierzchni, umiaru i rĂłwnowagi w proporcjach Rysunek angielskiego nadwozia jest poprzekreĆlany licznymi pionowymi, poziomymi i skoĆnymi liniami. Najmniejsze nawet karetki wykonywane sÄ przewaĆŒnie jako czterodrzwiowe, szeĆciookienne limuzynki. OczywiĆcie, ĆŒe jest bardzo wygodnie mĂłc dostaÄ siÄ na kaĆŒde z siedzeĆ przez oddzielne drzwi, bez potrzeby przepychania siÄ przez wspĂłĆtowarzyszy podrĂłĆŒy lub przez poodchylane foteliki. JednakĆŒe wskutek tego drzwi, okienka t szybki wypadajÄ bardzo maĆe i bardzo na tym cierpi estetyka wyglÄ du wozu.
ZewnÄtrzne wykoĆczenie angielskich wozĂłw jest przewaĆŒnie doĆÄ niestaranne, niewÄ tpliwÄ jednak zaletÄ wszystkich angielskich wozĂłw, nie wyĆÄ czajÄ c najtaĆszych, jest bardzo staranne i efektowne urzÄ dzenie i wykoĆczenie wnÄtrza nadwozia i wyposaĆŒenie we wskaĆșniki i akcesoria. Z zasady angielskie wozy kryte sÄ wewnÄ trz zawsze skĂłrÄ , siedzenia sÄ bardzo miÄkkie o nadzwyczajnie wygodnych ksztaĆtach i wymiarach, wskaĆșniki i akcesoria sÄ Ćadne i bardzo wygodnie i przejrzyĆcie rozmieszczone. Nawet tak przeciÄtny na angielskie warunki wĂłz jak Standart 10 HP ma juĆŒ rozsuwanÄ na dĆugoÄÄ kolumnÄ kierownicy. Silniki anielskich samochodĂłw cieszÄ siÄ dobrÄ sĆawÄ , sÄ sprawne i ekonomiczne w dziaĆaniu, podwozia jednak, o przestarzaĆej juĆŒ z reguĆy konstrukcji, ze sztywnymi osiami, sÄ doĆÄ delikatne i nie przystosowane do ciÄĆŒkich warunkow drogowych.
SpoĆrĂłd wozĂłw angielskich spotykanych na naszym rynku, jedynie Vauxhall’e posiadajÄ niezaleĆŒne zawieszenie przednich kĂłĆ, ĆÄ czÄ ce w sobie zasadÄ zawieszenia Dubonneta z resorowanim przy pomocy drÄ ĆŒkĂłw skrÄtnych (jak wiadomo Vauxhall naleĆŒy do koncernu General Motors i jest odpowiednikiem na terenie angielskim Opia). Z wystawionych angielskich wozĂłw pod wzglÄdem technicznym najbardziej wartosciowymi byty M. G o wysokoobrotowych, gĂłrnozaworowych silnikach sportowych. Ciekawym szczegĂłĆem tych wozĂłw jest wbudowanie na staĆe do osi hydraulicznych podnoĆnikĂłw oraz regulowane z siedzenia kierowcy amortyzatory.
SpoĆrĂłd nowych âprzybyszĂłw” wymieniÄ jeszcze trzeba najmniejszy i przy tym jedyny z tej kategorii w Ameryce maĆy samochodzik Bantam z 20-konnym silniczkiem pojemnoĆci 750 cm3. Pierwotnie przed kilku laty podjeta zostaĆa ich produkcja z licencji Austina, obecnie jednak podwozie, a zwĆaszcza zawieszenie tylnej osi, ulegĆo zasadniczej przerĂłbce, silniczek nas, przy zachowaniu swego pierwotnego ukĆadu uzyskaĆ aluminiowÄ gĆowicÄ o wysokim stopniu sprÄĆŒania, co znacznie podniosĆo jego moc w stosunku do pierwowzoru
W Poznaniu wystawione zostaĆy dwa maĆe roadsterki â poza tym sÄ produkowane dwuosobowe coupe. Wystawiony byĆ w Poznaniu i drugi âekonomicny” wĂłz amerykaĆski, znany juĆŒ publicznoĆci ze swej oryginalnej nowoczesnej sylwetki â Willys. Na amerykaĆskie stosunki posiada on wyjÄ tkowo maĆy silnik o pojemnoĆci 2,2 litra i mocy 48 KM, jest ekonomiczny, a przy tym w wyposaĆŒeniu swym i urzÄ dzeniu posiada najwaĆŒniejsze, typowe dla wiÄkszych amerykaĆskich wozĂłw przedmioty.
SpoĆrĂłd znanych juĆŒ dobrze publicznoĆci z wyglÄ du, i doskonaĆych wynikĂłw sportowych samochodĂłw Lancia Aprilia, wystawiony byĆ w Poznaniu Ćadny kabriolet i 7-miejscowa osobowa limuzyna z przedziaĆem na wydĆuĆŒonym podwoziu.
Na stoisku Skody wystawione zostaĆy nowe Populary z litrowym, gĂłrnozaworowym silnikiem o mocy 27 KM. W nadwoziu i podwoziu wozy te nie posiadajÄ ĆŒadnych specjalnych zmian i jedynie pancerz chĆodnicy uzyskaĆ nieco zmodernizowane i odnowione ksztaĆty. Bardzo ciekawe byĆy wozy Skoda typ âMonte Carlo” â sÄ to podwozia Populara z mocniejszym 31-o konnym silnikiem Rapidu. Sportowej charakterystyce silnika i podwozia odpowiadajÄ rĂłwnieĆŒ sportowe linie nadwozia SzczegĂłlnie Ćadne i efektowne sÄ dwuosobowe sportowe coupĂ© z silnie pochylonym i pĆasko do tyĆu opadajÄ cym dachem z wyraĆșnie zaznaczonym pionowym statecznikiem.
Steyry otrzymaĆy nowe efektowniejsze pancerze chĆodnicy, akcesoria zaĆ i wskazniki na tablicach ulegĆy przegrupowanie i. zmodernizowaniu.
WĆrĂłd wozĂłw niemieckich, poza wspomnianym juĆŒ BMW 327, po raz pierwszy u nas wystawione zostaĆy nowe, wiÄksze DKW â model Sonderklasse. SÄ to doĆÄ duĆŒe juĆŒ elegancko wykoĆczone samochody z ciekawymi czterocylindrowymi silnikami dwutaktowymi, o cylindrach ustawionych w dwĂłch szeregach pod kÄ tem do siebie. KaĆŒda para â szereg cylindrĂłw posiada oddzielnÄ pompÄ tĆokowÄ zasysajÄ cÄ mieszankÄ i wtĆaczajÄ cÄ jÄ po wstÄpnym sprÄĆŒeniu do poszczegĂłlnych cylindrĂłw. NapÄd w tych wozach jest juĆŒ na koĆa tylne. Zawieszenie kĂłĆ przednich niezaleĆŒne, tylna oĆ’ sztywna. Nowa u nas byĆa rĂłwnieĆŒ seria wozĂłw firmy Hanomag. 23-konny âKurier”, 35-cio konny âRekord” i 55-cio konny âSturm”. SÄ to spokojne, ekonomiczne w swych klasach wozy o starannej, dobrze przemyĆlanej konstrukcji. PosiadajÄ one niezaleĆŒne zawieszenie przednich kĂłĆ, centralne smarowanie, hydrauliczne hamulce, sztywne ramy o skrzynkowych podĆuĆŒnicach Dwa wiÄksze modele posiadajÄ gĂłrno-zaworowe silniki”.
Tyle Auto a my przygotowujemy juĆŒ dla Was kolejne ciekawostki o historii motoryzacji.
ĆșrĂłdĆo: Auto – organ Automobilklubu Polski oraz KlubĂłw Afiliowanych: organe officiel de l’AutomobilKlub Polski et des clubs affiliĂ©s 1938 czerwiec R.17 Nr6
Originally posted 2020-12-21 20:19:55.
Najnowsze komentarze