Zapraszamy na trzecią część mini-cyklu, w którym przypominamy legendarne modele marki Lancia. Po Aurelii, Flaminii i Fulvii oraz modelach Beta HPE i Gamma Coupe przyszedł czas na rajdowe legendy. Oto Lancie Stratos, Rally 037 oraz Delta.
Już za kilka dni odbędzie się Lancia Design Day. Nie do końca wiadomo, co się wydarzy w najbliższy poniedziałek – czy będzie prezentacja jakiegoś konceptu, czy jedynie publikacja strategii. Na pewno jednak Lancia zamierza pokazać, w jakim kierunku chce podążać w najbliższych latach i nie ukrywa, że planuje czerpać pełnymi garściami ze swojego bogatego dziedzictwa. Dziedzictwa, w którym na przykład nazwa Lancia Stratos, albo Lancia Delta, obrosły przez lata legendą.
Sprawdź, dlaczego Lancia nazywała tak wiele swoich modeli od greckich liter
Zgodnie z zapowiedziami Lancia zamierza oprzeć się w nowych projektach na stylistyce swoich aut z przeszłości, ale raczej nie będzie to hołdowanie modzie retro. Na ile styliści marki sięgną do legend typu Lancia Stratos? A może jednak zainspiruje ich Lancia Delta? Nie, osobiście nie podejrzewam – moda na kanciaste karoserie minęła, raczej bezpowrotnie. Wszak Lancia Delta drugiej generacji, ta z XXI wieku, była już zupełnie inna.
„Bestie” sportowe Stratos, Rally 037 i Delta narodziły się, by wygrywać dzięki idealnej równowadze podstawowych kształtów geometrycznych, mającej na celu osiągnięcie najlepszych osiągów. Okrągłe tylne światła, aerodynamiczne skrzydło i eklektyczna kombinacja podstawowych kolorów w kabinie dały Lancii Stratos futurystyczny model, który wciąż pozostaje współczesny. „Funkcjonalne” i odważne kształty zarówno z przodu, jak i z tyłu Lancii Rally 037 wraz z kanciastym „kielichem” sprawiają, że jest ona kwintesencją rajdów. Z kolei kultowy słupek C Delty, odziedziczony po modelach szosowych, zrównoważył radykalną brutalność powiększonych nadkoli.
„Zainspirowanie się samochodami takimi jak Delta, Rally 037 i Stratos to marzenie każdego. Dzięki tym trzem brutalnym i wydajnym samochodom Lancia stała się najczęściej nagradzaną marką w historii rajdów” – powiedział Luca Napolitano, dyrektor generalny Lancii. – „Ich podstawowe kształty, radykalna geometria, okrągłe tylne światła i elementy aerodynamiczne to elementy, które są częścią naszej historii projektowania i zainspirowały nas do przyszłych modeli Lancii”.
Lancia Stratos „pasuje jak strój do biegania, który kształtuje mięśnie”
Lancia Stratos była właściwie „brutalnym i wydajnym” samochodem wyścigowym stworzonym do wygrywania. Złamała schemat, ponieważ tak bardzo różniła się od innych modeli z tego okresu. Zainspirowany prototypem „Strato’s Zero” z 1970 r. – wykonanym przez Bertone na podstawie projektu Gandiniego – ostateczna wersja została wprowadzona w 1971 r. z futurystycznym kształtem klina i silnikiem V6 z Ferrari Dino 246. Przód jest ostry i dobrze komponuje się z nadkolami, a pochylona przednia szyba obejmuje przedni słupek i przechodzi w boczne szyby. Dach opada pionowo na tylną szybę, która wypełnia dużą maskę silnika. Z tyłu wyróżniają się okrągłe światła tylne i agresywne skrzydło. Kiedy Nuccio Bertone, projektant prototypu, zobaczył ostateczną wersję Lancii Stratos, powiedział, że „pasuje ona do kierowcy i pilota jak strój do biegania, który kształtuje mięśnie”.
Wszystko w tym pojeździe zostało zaprojektowane z myślą o zmaganiach rajdowych, począwszy od maski i lekkich osłon bagażnika – w tym odpowiednich błotników – które mają większy otwór umożliwiający szybszą naprawę podczas rajdu. Ponadto wnętrze Lancii Stratos było również rewolucyjne, ponieważ skupiało się całkowicie na kierowcy i zostało zaprojektowane tak, aby osiągać wyniki i wzbudzać emocje: dwa siedzenia i tylko dwa schowki na kaski wyścigowe, co jest charakterystyczną cechą także wersji drogowej. Tak zwane „blokowanie kolorów” we wnętrzach tworzy ciągły efekt kontrastu, będący częścią typowego dla Lancii eklektyzmu, poprzez zastosowanie podstawowych kolorów, takich jak niebieski, czerwony i żółty.
Lancia Stratos HF Group 4 trzy razy z rzędu wygrała Rajd Monte Carlo i sięgnęła po dwa kolejne tytuły w Rajdowych Mistrzostwach Świata Konstruktorów (w latach 1975 i 1976), a także w Mistrzostwach Europy Kierowców, po czym Sandro Munari zwyciężył w Pucharze Świata Kierowców Rajdowych FIA w 1977 roku.
Począwszy od 1975 roku Lancia Stratos miała biało-zielone barwy Alitalii, z emblematem włoskiej flagi w logo linii lotniczej, podzielonym na dwie części i zharmonizowanym w klin, tworząc jedno z najpiękniejszych malowań w historii sportów motorowych.
Lancia Rally 037, agresywny i minimalistyczny styl rajdowego mistrza świata z 1983 roku
Dzięki „funkcjonalnym” i ostrym kształtom zarówno z przodu, jak i z tyłu, Lancia Rally 037, lepiej znana jako „037”, ponieważ taki był kryptonim projektu, to czysto sportowy samochód, który przypomina słynne zwycięstwo Dawida nad Goliatem. Lancia Rally 037 była ostatnim pojazdem z napędem na jedną oś, który wygrał Rajdowe Mistrzostwa Świata w 1983 roku, pokonując silniejszych konkurentów z napędem na wszystkie koła.
Jego oryginalna mieszana monokokowa i rurowa konstrukcja została zaprojektowana przez studio Pininfarina i prezentowała agresywne i eleganckie nadwozie, zdolne do zapewnienia znacznego obciążenia aerodynamicznego. Aby zmaksymalizować jego wydajność, zostało stworzone z poliestru ze wzmocnieniami z włókna szklanego, z dwiema lekkimi maskami silnika i bagażnika, które można było całkowicie zdemontować.
Minimalistyczne i racjonalne wnętrze ma zasadnicze znaczenie dla pojazdu rajdowego, podobnie jak niektóre aerodynamiczne „dodatki”, w tym uderzający tylny spojler, który jeszcze bardziej poprawia osiągi.
Stworzona na bazie modelu Beta Montecarlo, Lancia Rally 037 nie była projektowana do masowej produkcji jako pojazd drogowy przygotowujący do wejścia w rajdowy świat.
Jej oficjalny debiut w wersji drogowej miał miejsce na Salonie Samochodowym w Turynie w 1982 roku. W następnym 1983 roku Lancia Rally 037 zdobyła tytuł Mistrza Świata Konstruktorów, zajęła drugie miejsce w Mistrzostwach Świata Kierowców oraz Mistrzostwach Europy i Mistrzostwa Włoch z Mikim Biasionem, który niedługo potem miał rywalizować z oficjalnym zespołem Lancia Martini.
Projekt Lancii Delta, najbardziej udanego samochodu rajdowego wszechczasów
Wymawiając nazwę Delta, entuzjastów samochodów i fanów rajdów na całym świecie przechodzą dreszcze. Co więcej, od razu przychodzi mi na myśl rok 1988, kiedy Delta HF 4WD, która zapoczątkowała wejście Lancii do sektora hatchbacków z napędem na wszystkie koła, przekształciła się w kultową Deltę HF Integrale. Wszyscy pamiętają ją z powodu agresywnego przodu, z powiększonym wlotem powietrza i poszerzonymi nadkolami mieszczącymi większe opony. Na przestrzeni lat model wzbogacano szeregiem ulepszeń technicznych i stylistycznych.
Po Delcie HF Integrale 16V z uderzającym „wybrzuszeniem” na masce silnika, kryjącym nową głowicę silnika, pojawiła się Delta HF Integrale 16V Evoluzione, w której błotniki stały się jeszcze większe, a na dole pojawił się efektowny spojler. Włoska marka wyprodukowała najbardziej udany samochód rajdowy wszechczasów, zaczynając od tego niezwykłego kompaktowego pojazdu drogowego. W rzeczywistości, napędzana na cztery koła Lancia Delta HF, w czterech wersjach ewolucyjnych:
– sześć razy wygrała Rajdowe Mistrzostwa Świata Konstruktorów (1987-1992);
– czterokrotnie sięgnęła po tytuł Rajdowego Mistrza Świata Kierowców (1987-1989 i 1991);
– wygrała Rajdowe Mistrzostwa Świata Samochodów Produkcyjnych (Grupa N) w 1987 roku;
– sześciokrotnie triumfowała w Rajdowych Mistrzostwach Europy (1987-1991 i 1993);
– dwukrotnie zdominowała Rajdowe Mistrzostwa Europy Samochodów Produkcyjnych (Grupa N), w latach 1988 i 1989.
Lancia Delta HF Integrale była marzeniem pasjonatów sportów motorowych i jednocześnie koszmarem dla konkurentów, którzy musieli pogodzić się z jego wyższością.
oprac. Krzysztof Gregorczyk; zdjęcia: Lancia / Stellantis
Galeria
