Zaintrygowani doniesieniami prasowymi, na temat przygotowywanych przez Policję propozycji podniesienia mandatów zapytaliśmy Komendę Główną Policji o to, kto był inicjatorem tych prac oraz skąd wzięły się pomysły. Odpowiedzi udzielił nam Karol Jakubowski z Zespołu Prasowego KGP.
1. Kto, z imienia i nazwiska, był pomysłodawcą takiej zmiany w przepisach. Innymi słowy kto był inicjatorem prac?
Inicjatywa podjęcia prac legislacyjnych zmierzających do zaostrzenia mandatów karnych za wykroczenia drogowe zrodziła się już kilka lat temu w gronie różnych ekspertów z dziedziny bezpieczeństwa ruchu drogowego. Trudno zatem mówić o konkretnej osobie. Należy raczej wskazać, iż różne czynniki takie jak m.in. stan bezpieczeństwa ruchu drogoego w Polsce, doświadczenia Policji innych krajów UE oraz fakt, że ostatnia ,,podwyżka” mandatów była w 1995r. przyczyniły się do formalnego zainicjowania prac w tym zakresie przez Komendanta Głównego Policji – nadinsp. Marka Działoszyńskiego, który w październiku 2012r. wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych o wyrażenie zgody na podjęcie stosownych prac.
2. Co było podstawą merytoryczną do pomysłu na zaostrzenie kar za wykroczenia drogowe?
Po trzech kolejnych latach (2008–2010) w których następowała poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego wyrażana spadkiem liczby wypadków drogowych, osób zabitych i rannych, rok 2011 był rokiem przełomowym w którym nastąpiło pogorszenie stanu bezpieczeństwa na drogach. Wśród wielu obszarów wpływających na stan bezpieczeństwa na polskich drogach niewątpliwie szczególne znaczenie ma nadzór i kontrola ruchu drogowego. Zachowanie ostrożności na drodze jest ściśle związane z przestrzeganiem przepisów ruchu drogowego. W ocenie Policji, nie tylko nieuchronność kary ale również jej wysokość ma istotne znaczenie dla – w pewnym sensie – ,,wymuszenia” określonych zachowań przez uczestników ruchu drogowego. Potwierdzają to również doświadczenia innych krajów (np. Słowacja, Litwa, Estonia, Węgry, Słowenia), w których liczba śmiertelnych ofiar wypadków w ciągu zaledwie kilku lat od wprowadzenia zaostrzonych sankcji zmniejszyła się średnio o ponad 30% . Dzisiejsza maksymalna wysokość mandatu w Polsce wynosząca 500 zł jest zbyt niska, zwłaszcza za czyny szczególnie niebezpieczne będące główną przyczyną wypadków drogowych (m.in. rażące przekraczanie prędkości, nieprawidłowe zachowanie względem pieszych). Sytuacja taka nie zapewnia skutecznej polityki represyjnej oraz oddziaływania prewencyjnego, a tym samym nie ,,odstrasza” potencjalnych sprawców wykroczeń. W tym kontekście bardzo istotnym jest, że ostania zmiana przepisów dotycząca podniesienia wysokości mandatów karnych miała miejsce w Polsce w 1995 roku. Od tego czasu sytuacja społeczno – gospodarcza w kraju uległa radykalnej zmianie. Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, średnia płaca wynosiła wówczas 702,62 zł, natomiast w roku 2011 średnie wynagrodzenie było prawie 5-krotnie wyższe i wynosiło 3 399,52 zł. Z informacji uzyskanych z Europejskiej Organizacji Policji Ruchu Drogowego TISPOL wynika również, że na tle wysokości mandatów karnych nakładanych przez policje innych krajów za wykroczenia w ruchu drogowym, wysokość mandatów karnych w Polsce jest obecnie jedną z najniższych w Europie.
3. W jakim wydziale (lub innej jednostce organizacyjnej) Komendy Głównej Policji trwają pracę nad tą ustawą?
Komórką merytorycznie właściwą do prowadzenia prac w tym zakresie jest Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.
4. Na jakim etapie znajdują się aktualnie prace?
BRD KGP oczekuje na formalną zgodę Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na podjęcie prac legislacyjnych. Z informacji udzielonej przez Departament Nadzoru MSW wynika, że ewentualne prace w tym zakresie będą mogły zostać rozpoczęte zgodnie z właściwością przez właściwe resorty po uchwaleniu Narodowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na lata 2013-2020 opracowanego w Krajowej Radzie BRD (obecnie program ten znajduje się w fazie konsultacji społecznych)
5. Czy projekt przepisów jest już dostępny do wglądu? Jeśli nie, kiedy spodziewa się Pan zakończenia wstępnych prac i kiedy może być on dostępny?
Ostateczny kształt projektu jest uzależniony od zgody MSW oraz ewentualnych sugestii i uwag. Jak wskazano powyżej procedowanie jest uzależnione od uchwalenia NP. BRD na lata 2013-2020.
6. Jaką podstawą prawną, w szczególności proszę o wskazanie odpowiednich zapisów w Ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 (z dalszymi zmianami) o Policji, przyjęła KGP kierując do MSW wniosek o zgodę na podjęcie działań w zakresie przygotowania ustawy?
Podstawę do wystąpienia do zgodę na procedowanie stanowił§ 4 ust. 1 zarządzenia nr 9 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 marca 1999 r. w sprawie opracowywania, uzgadniania, wydawania i ogłaszania aktów normatywnych w resorcie spraw wewnętrznych i administracji (Dz. Urz. MSWiA Nr 2, poz. 18 z późn. zm.),
obecnie
§ 11 ust. 3 zarządzenia nr 65 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 22 października 2012 r. w sprawie prac nad projektami aktów normatywnych orz założeń projektów ustaw opracowywanych i procedowanych w resorcie spraw wewnętrznych (Dz. Urz. MSW, poz. 76).
Tyle Policja ustami zespołu prasowego.
Komentarz redakcji:
Nie jesteśmy przekonani o tym, czy Policja powinna brać bezpośredni udział w stanowieniu prawa . W tej sprawie zwrócimy się do prawników, zajmujących się zagadnieniami konstytucjonalnymi. Z powyższej wypowiedzi wyłaniają się jeszcze dwa elementy, które budzą nasz niepokój.
Pierwszy, to niejasność źródeł stanowienia prawa i podstaw do decyzji mających wpływ na miliony kierowców. Sformułowanie użyte na początku pierwszej odpowiedzi, w szczególności „grono różnych ekspertów” jest dalece nieprecyzyjne. Zapytaliśmy więc KGP o wskazanie tych ekspertów i czekamy na odpowiedź.
Drugi element to brak jednolitej struktury odpowiedzialności za tak poważne projekty. Nie ma jednej wyraźnie odpowiedzialnej jednostki. Przerzucanie odpowiedzialności z MSW na Komendę Główną Policji lub na Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego źle świadczy o sprawności administracyjnej organów władzy.
A kto stoi za wspomnianą wyżej Radą? Cytując stronę tej organizacji: Przewodniczącym KRBRD jest minister właściwy ds. transportu – obecnie Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zaś jego zastępcami są sekretarze lub podsekretarze stanu w MTBiGM i w MSW. Członkami KRBRD są przedstawiciele Ministra Obrony Narodowej, Ministra Sprawiedliwości oraz ministrów właściwych do spraw: administracji publicznej, budżetu, finansów publicznych, gospodarki, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, oświaty i wychowania, środowiska, transportu, wewnętrznych, pracy oraz Komendanta Głównego Policji, Komendanta Głównego Straży Pożarnej, Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad oraz wskazani przez Premiera wojewodowie.
Jednak kto z nazwiska stoi za Radą?
Przewodniczący to oczywiście będący ostatnio w kłopotach Sławomir Nowak. Zastępcą Przewodniczącego jest Tadeusz Jarmuziewicz (Ministerstwo Transportu) oraz Michał Deskur z MSW. Sekretarzem jest Maciej Mosiej. Ci panowie mają jeszcze pod sobą członków rady. A jest ich sporo. Andrzej Trzęsiara – Zastępca Dyrektora Departamentu Współpracy z Jednostkami Samorządu Terytorialnego z Ministerstwa Cyfryzacji, Anna Dakowicz-Nawrocka – Zastępca Dyrektora Departamentu Kształcenia Ogólnego i Wychowania z Ministerstwa Edukacji Narodowej, Artur Kawaler – Zastępca Dyrektora Departamentu Gospodarki Narodowej z Ministerstwa Finansów, Otylia Trzaskalska-Stroińska – Zastępca Dyrektora Departamentu Innowacji i Przemysłu z Ministerstwa Gospodarki, Andrzej Bogdanowicz – Dyrektor Departamentu Transportu Drogowego z Ministerstwa Transportu, płk Karol Andrzejewski Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk – Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk z Ministerstwa Obrony Narodowej, prokurator Bożena Pacholczyk – główny specjalista w Departamencie Prawa Karnego z Ministerstwa Sprawiedliwości, Jacek Zalewski – Dyrektor Departamentu Analiz i Nadzoru z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Stanisław Kamiński – Radca Ministra w Departamencie Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery z Ministerstwa Środowiska, Tadeusz Czapiewski – Główny Specjalista w Departamencie Spraw Obronnych, Zarządzania Kryzysowego i Ratownictwa Medycznego z Ministerstwa Zdrowia, Andrzej Maciejewski – Zastępca Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z GDDKiA (dawniej rzecznik tej instytucji), Tomasz Połeć – Główny Inspektor Transportu Drogowego, st. bryg. Dariusz Marczyński – Dyrektor Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności ze Straży Pożarnej oraz inspektor Marek Fidos – Dyrektor Biura Ruchu Drogowego.
Łącznie siedemnaście osób, które zajmują się tematem bezpieczeństwa ruchu drogowego. Sporo – i aż trudno uwierzyć, że takie ciało może działać sprawnie.
Chcieliśmy wiedzieć coś więcej na temat tego co się dzieje w temacie zmian w przepisach w Ministerstwie Transportu, bo właśnie to miejsce wydaje się być odpowiedzialne za całe to zamieszanie, ale rzecznik, pan Mikołaj Karpiński, do dzisiaj nie odpowiedział na zadane przez nas kilka tygodni temu pytania. Przypomnimy się.
A jako komentarz urzędowy do mandatów przytoczymy komunikat Ministerstwa Finansów:
„Jak zaznaczył minister Rostowski, odpowiedzią polskiego rządu na kryzys był ostrożny i konserwatywny budżet na rok 2012, dzięki któremu deficyt całego sektora finansów publicznych w br. powinien wynieść 3,5 proc. PKB. – To oznacza, że w przyszłym roku Polska wyjdzie z procedury nadmiernego deficytu i będzie on niższy niż w tym roku – dodał minister. Zgodnie z projektem budżetu państwa na 2013 r. deficyt ma wynieść nie więcej niż 35,6 mld zł, a wzrost gospodarczy 2,2 proc. Dochody zaplanowano na kwotę 299,18 mld zł, wydatki – na 334,78 mld zł. Dochody z podatków mają wynieść 266,9 mld zł, (o 5,1 proc. nominalnie więcej niż w 2012 r.), w tym dochody z VAT 126,4 mld zł (o 4 proc. więcej niż w 2012 r.), z PIT 42,9 mld zł (wzrost o 6,2 proc.) oraz z CIT 29,6 mld zł (wzrost o 11,3 proc.). W projekcie założono również m.in., że realny wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej wyniesie 1,9 proc., inflacja 2,7 proc., a wzrost zatrudnienia w gospodarce 0,2 proc. „.
Najnowsze komentarze